سید دادن به نفع شماست

خیلی از افرادی که از طریق تورنت فایل دانلود می‌کنند، آپلود خودشون رو می‌بندند و تنها فایلی رو که هست، دانلود می‌کنند.

توضیح کوتاه: تورنت به این صورت کار می‌کنه که افراد فایل رو از یک جای مشخص (مثلن یک سرور) دریافت نمی‌کنند، و فایل در اختیار افراد مختلف هست و به صورت فرد به فرد (p2p) افراد قسمت‌های مختلف فایل رو به هم می‌فرستند، و از هم دریافت می‌کنن. برای آشنایی اولیه مقالهٔ بیت‌تورنت در ویکی‌پدیا رو مطالعه کنید.

خب برگردیم به قسمت اول، همون طوری که گفتم خیلی از افرادی که برای دانلود از تورنت استفاده می‌کنند، آپلود خودشون رو می‌بندن و به اصطلاح سید نمی‌دن. خب در نگاه اول این کار هیچ منفعتی برای افراد نداره که پهنای باند خودشون رو صرف آپلود کنن، وقتی می‌تونن تنها دانلود داشته باشند. اما اگه به صورت عمیق‌تر به مساله نگاه کنیم، سید دادن می‌تونه به نفع خودشون باشه. این رو در سه مورد بررسی می‌کنم.

۱- فرض کنید تورنتی هست که ما شروع به گرفتنش کردیم، ولی در حال حاضر ناقصه، و سایر افرادی که این تورنت رو گرفتن، فایل رو ناقض در اختیار دارند. اگه ما به این تورنت ناقص سید ندیم، افراد جدیدی که اضافه میشن این تورنت رو بگیرن صفر درصد از فایل رو دارند، و منتظر می‌مونن که یکی پیدا بشه که فایل رو به صورت کامل داشته باشه، وقتی اون فرد که فایل رو کامل داره، میاد و شروع می‌کنه به سید دادن، افرادی که فایل رو صفر درصد یا ناقص داشتن، همه شروع می‌کنن به گرفتن فایل از اون فرد.  این جوری ما باید صبر کنیم که اون فرد که فایل رو کامل داره، قسمت‌هایی از فایل رو که ما نداریم، بهمون بفرسته، در صورتی که اون فرد داره فایل رو به همه می‌فرسته (ما، سایر افرادی که فایل رو ناقص دارن و افرادی که فایل رو ندارن). پس زمان زیادی طول می‌کشه که ما فایلمون کامل بشه. هم این که سرعت انتقال کم میشه، یه نفر داره به همه می‌فرسته. هم این که اگه ما قبل از سید دادن اون فردی که فایل رو کامل داره، فایل رو به افرادی که صفر در صد یا فایل ناقص رو در اختیار داشتند می‌فرستادیم، الان اون‌ها هم بخشی از فایل رو داشتند و اون فردی که فایل رو کامل داره، تنها با فرستادن بخش ناقص فایل به ما و سایر افراد، باعث می‌شد که این فایل زودتر کامل بشه، چون در این صورت تنها کافیه که بخش کمتری از فایل رو به ما و سایر افراد بفرسته، و سایر افراد هم حین گرفتن این بخش‌ها، بین هم بخش‌های ناقص رو پخش می‌کردن و با سرعت بیشتری فایل تکمیل می‌شد.

۲- فرض کنید که ما یه فایل رو از طریق تورنت به صورت کامل گرفتیم. بعد از گرفتن، تورنت رو متوقف می‌کنیم. و به کس دیگه‌‌ای نمی‌فرستیم. این فایل بخشی از یک مجموعه هست که به جز ما افراد دیگه هم می‌خوان که این فایل و سایر فایل‌های مجموعه رو دریافت کنن. یه سری هستن که این فایل و سایر فایل‌های مجموعه رو به صورت کامل دارن با این تفاوت که اونا برعکس ما، تورنت رو متوقف نکردن و به سایر افراد می‌فرستن. خب در این صورت هم اگه فرد جدیدی اضافه شه و بخواد یکی از این فایل‌ها رو بگیره، این فایل رو از یکی از اون افرادی که فایل رو کامل داره می‌گیره و ما هم داریم یه فایل دیگه از این مجموعه رو از این افراد می‌گیریم. خب اگه ما به اون تورنتی که متوقفش کردیم سید می‌دادیم، اون فرد جدید، فایل رو علاوه بر سایرین از ما هم می‌گرفت و این باعث می‌شد که فایلش سریع‌تر دانلود بشه و هم این که باعث می‌شد ما هم فایل جدید رو سریع‌تر بگیریم، چون سایر افرادی که فایل مورد نظر ما رو کامل داشتند، بیشتر بهمون آپلود می‌کردن.

۳- فرض کنید، همهٔ افراد این مدلی فکر کنن که تنها باید تورنت رو دانلود کنن و آپلود نداشته باشن. خب این جوری اول که هیچ تورنتی ایجاد نمی‌شد و تورنت‌هایی هم که بود، اصلن دانلود نمی‌شد، چون اصلن سیدری نیست. و این روش انتقال فایل سریع و خوب، ناکارآمد می‌شد.

در کل این نکته رو در نظر داشته باشیم که هر چقدر سیدر بیشتر بشه و هر چقدر سیدرها بیشتر سید بدن، به نفع همهٔ افرادی هست که از تورنت استفاده می‌کنن و ما وقتی فقط یه لیچر هستیم، و هیچ آپلودی نداریم، داریم به ضرر همهٔ افراد (از جمله خودمون) کار می‌کنیم، که تو موارد بالا بررسیش کردیم.

این مثال در مورد تورنت بود. می‌خوام بگم که این طرز رفتار رو میشه به فعالیت‌های دانش آزاد، نرم‌افزار آزاد، تولید و انتشار آزاد محتوا و ... تعمیم داد. یعنی وقتی ما وقتی تو یه دانشنامهٔ آزاد ویکی‌پدیا ویرایش می‌کنیم و محتوای آزاد رو به اون جا اضافه می‌کنیم، داریم در تکمیل شدن یه چیزی مشارکت می‌کنیم که مثل همون فایل تورنت، چیزی هست که خودمون می‌خوایم و بهش نیاز داریم. یا وقتی که دانشی رو که داریم به صورت آزاد منتشر می‌کنیم، یا وقتی در توسعهٔ یک نرم‌افزار آزاد مشارکت می‌کنیم و بخشی از اون رو تکمیل می‌کنیم، هم همین اتفاق می‌افته.

و مورد ۳ که دربارهٔ سید دادن به تورنت نوشتم، خیلی نکتهٔ مهمی هست، وقتی همه این مدلی فکر کنن که به هیچ تورنتی نباید سید بدن، هیچ تورنتی ایجاد نمیشه و وقتی هم که همه این مدلی فکر کنن که تو هیچ فعالیت آزادی مشارکت نکنن و فقط مصرف‌کننده باشن، هیچ محتوا، دانش، نرم‌افزار و در کل محصول آزادی نخواهد بود. و وقتی هیچ چیز آزادی نباشه، انگار که هیچ چیزی نیست. در اون صورت مثل باید برای به دست آوردن یه نرم‌افزار، یا یه کتاب یا چیزای دیگه باید کلی زور بی‌خودی زد.

موفق باشید!
سید دادن فراموش نشه